Onze grondstoffen

GrainLabs vindt transparantie in de keten van belang. Dit betekent dat we het belangrijk vinden dat we weten waar onze grondstoffen vandaan komen, zodat we weten dat het product goed is. We werken samen met telers van hier, met de overtuiging dat wat lekker is niet van ver hoeft te komen.

Met deze interactieve kaart bieden wij graag deze transparantie, door inzicht te geven in de teeltlocaties, de telers, de molenaar en de verschillende granen.

Klik op de iconen om meer te lezen. Het graan spelt is te herkennen aan de groene kleur, tritordeum aan de gele kleur, gerst aan de oranje kleur en tarwe aan de blauwe kleur.

 

Kollenberger Spelt

Graansoort: Kollenberger Spelt
De herkomst van spelt ligt net als zijn voorouders in Zuidwest-Azië, waar het 5000 jaar geleden werd verbouwd rondom de Nijl in Egypte. Tegenwoordig bestaat een gedeelte van ons heuvellandschap uit een goudgele lappendeken: Hier krijgt spelt de kans om te rijpen op akkers, in dalen en op hellingen. Hier wordt het oeroude Kollenberger Spelt geteeld, wat zijn oorsprong kent op de Kollenberg in Sittard. Inmiddels is spelt verspreid over de rest van het glooiende Zuid-Limburg. Lees bij onze telers Hubert, Huub, Guus, Wynand en Charles over de teelt van spelt. Op de kaart bij onze molenaar Raoul lees je over hoe spelt wordt gemalen. Bekijk de teeltlocaties op de kaart, aangegeven met een groen graanteken.
lees meer

Charles Willems

Graansoort: Spelt
Begin augustus wordt spelt geoogst met een professionele dorsmachine, die het spelt van het veld afhaalt. Tijdens het oogsten blijft, in tegenstelling tot rogge en tarwe, de spelt in de kaft zitten. Dit was juist de reden dat men vroeger vanuit spelt tarwe heeft ontwikkeld. De spelt wordt na het oogsten opgeslagen in bij de spelttelers. Pas bij het malen van de korrel wordt de kaft van de korrel verwijderd.

Charles Willems

Graansoort: Spelt
De kaft wordt van de korrel gehaald door middel van een pelmachine. De teler haalt dan de spelt door een trommel met open gaten, waarbij door middel van hamers de ongepelde spelt langs de trommel wordt gehaald. Uiteindelijk wordt met een grote schijf via lucht en trilling het kaf van het koren gescheiden.

Charles Willems

Graansoort: Spelt
Spelt is een product met een hoge voedingswaarde in onder andere eiwitten, essentiële vetzuren en voedingsvezels. Zo bevat spelt een hoger gehalte dan spelt aan leucine en fenylalanine: twee essentiële aminozuren die het menselijk lichaam niet zelf kan aanmaken. Speltkorrels bevatten zes van de acht essentiële aminozuren. Het eiwitgehalte van spelt is 15,5%, wat in vergelijking tot andere granen een hoger gehalte is.
lees meer

Charles Willems

Graansoort: Spelt
Spelt bevordert de opbouw van het zenuwstelsel en het hersenweefsel, doordat het graan rijk is aan de essentiële vetzuren linolzuur en oliezuur. Essentiële vetzuren zijn onmisbaar, omdat deze net als essentiële aminozuren niet in voldoende mate in het lichaam gemaakt worden. Daarnaast bevat spelt een hoog gehalte aan voedingsvezels, wat de darmen stimuleert en daarmee uiteindelijk de spijsvertering bevordert.

Charles Willems

Graansoort: Spelt
Spelt combineert veel bestanddelen tot iets dat als gezonde voeding mag worden aangeduid. Wat betreft koolhydraten worden de suikers in spelt langzamer afgebouwd dan die in tarwe, wat zorgt voor een evenwichtigere bloedsuikerspiegel. Spelt past hierdoor in een gezonde voedingsstijl en bovendien is spelt voor sporters de ideale energieleverancier. Wat betreft gezondheid geldt dat de 100% gemalen graankorrel met de kiem zorgt voor de juiste voedingsstoffen.

Huub Diederen

Graansoort: Spelt
Uniek in zijn vorm en hoedanigheid, is de speltkorrel perfect omwikkeld in een extra jasje. Hierdoor is spelt goed beschermd tegen ziektes en invloeden van buitenaf. Onze telers gebruiken daarom bijna geen gewasbeschermingsmiddelen. Dit komt doordat de speltkorrel ingepakt blijft zitten tot kort voor het malen. Bovendien hoeft hierdoor spelt ook niet gereinigd te worden met chemische middelen. Voor dat het malen van start kan gaan dient eerst het kaf van het koren gescheiden te worden. ‘’Het verwijderen van de beschermende kafjes van de speltkorrels geschiedt op 100% zonne-energie. Wij (her)gebruiken dankbaar de grondstoffen die de natuur ons aanbiedt.’’

Huub Diederen

Graansoort: Spelt
Nadat het spelt is gezaaid voor de winter kan deze gaan groeien. De eerste groei is te zien in maart, waarnaar de stengels van het graan sterker worden in mei. Tijdens de groei van spelt blijft de aar zeer lang in de stengel van een plat. Pas een maand voor de oogst, in juli, komt de aar tevoorschijn. Spelt heeft niet veel bemesting nodig, omdat het van nature beter bestand is tegen ziektes. Dit komt door de drie kaften die om de korrel zit, wat ervoor zorgt dat het beter beschermd wordt tegen allerlei invloeden van buitenaf.

Huub Diederen

Graansoort: Spelt
Wat betreft bemesting heeft spelt niet veel bemesting nodig. Bij voorkeur heeft spelt zelfs geen bemesting nodig, want hier ondervindt het graan vaak schade van. De korrel wordt door de bemesting namelijk zacht en hol. Bovendien is spelt goed bestand tegen vogel- en insectenvraat en heeft het een hoge ziekteresistentie tegen de meeste voorkomende tarweziekte: aarfusarium. Daarnaast is het zelfs nog goed bestand tegen roest en schimmel. Dit komt hoofdzakelijk doordat de korrels zo vast omsloten zitten door de kroonkafjes. Hierdoor kunnen deze ziekten dus veel moeilijker doordringen tot de speltkorrel zelf.

Hubert Crijns

Graansoort: Spelt
Spelt is een wintergraan, wat wil zeggen dat de zaaitijd tussen oktober en december is. Bij deze overwinterende graansoort is de inwerking van kou en vorst nodig om te kunnen bloeien en dus om aren te kunnen laten ontwikkelen. Wanneer spelt gezaaid zou worden in het voorjaar, dan is er een kans dat de aar van het graan zich niet ontwikkeld. Spelt werd op goede gronden in zeer korte tijd verdrongen door tarwe, omdat tarwe meer kon opbrengen door het toedienen van mineraalbemestingen. Op slechtere gronden kan spelt zich echter goed handhaven, omdat spelt veel groeikrachtiger is dan tarwe.

Hubert Crijns

Graansoort: Spelt
De benodigde hoeveelheid zaaigoed per hectare is ongeveer 200 kilogram ongepeld speltzaad, afhankelijk van de bodemgesteldheid. Dit zijn gemiddelde 325 graankorrels per vierkante meter. De opbrengst spelt bedraagt 4 tot 7 ton ongepelde spelt per hectare, maar dit is afhankelijk van de grondstoffen, zaaitijd en klimatologische omstandigheden. Spelt werd op goede gronden in zeer korte tijd verdrongen door tarwe, omdat tarwe laatste vooral na toedieningen van mineraalbemestingen, veel meer kon opbrengen. Op slechtere gronden kan spelt zich echter goed handhaven, omdat spelt veel groeikrachtiger is dan tarwe.

Wynand Vogels

Graansoort: Spelt
Spelt is geen tijdelijke hype, maar weldegelijk een blijver, denkt Vogels. “Speltbrood heeft een vaste plek veroverd op de broodmarkt. Mensen vinden het vooral lekker en qua energie en gezondheid doet het absoluut niet onder voor tarwebrood. Er komt steeds meer diversiteit aan producten. De focus komt steeds meer te liggen op de gezondheid van producten. Dankzij de snel voortschrijdende veredelingstechnieken zijn we straks in staat om gewassen te telen die dermate verbeterd zijn, dat ze de gezondheid van mens en dier ten goede komen.

Charles Willems

Graansoort: Tritordeum
Hoewel de eerste teelt van Tritordeum in 2019 minder opbracht dan gedacht, zijn er veel mogelijkheden voor de doorontwikkeling van het graan. Zo is Tritordeum een graan dat na de oogst opnieuw opkomt en uitloopt, wat het geschikt maakt als groenbemester of als grondstof voor eiwitrijke veevoeding. Zeker omdat ook klimaatverandering optreedt in Noordwest-Europa, waarbij we vaker last krijgen van extreem weer zoals lange drogere en hete perioden, is Tritordeum een interessant gewas. Vooral voor Limburg, dat wordt gekenmerkt door de diversiteit in landschappen, heeft Tritordeum veel potentie. Denk aan het heuvelland, de Peel en de zandgronden.

Huub Diederen

Graansoort: Tritordeum
Tritordeum is ontstaan uit een combinatie van durum(tarwe) en wilde gerst. Door middel van traditionele teelttechnieken is dit gewas ontstaan. Het graan is door natuurlijke kruising ontwikkeld in Spanje, met als doel een klimaatbestendig en beter verteerbaar graan te verkrijgen. Het ontwikkelde graan is goed bestand tegen droogte, hitte, zoutgehalte en zuurstofgebrek. Bovendien is Tritordeum bestand tegen schimmelziekten. Waar in 1977 voor het eerst Tritordeum ontwikkeld werd en 40 jaar later op de markt werd gebracht, is het graan in 2020 voor het eerst in de heuvels van Zuid-Limburg geteeld.

Wynand Vogels

Graansoort: Tritordeum
Het nieuwe graansoort Tritordeum kent vele voordelen als het gaat om het klimaat en mensgezondheid. Wynand Vogels begin in 2018 met een experiment met Tritordeum. De smaak van Tritordeum kenmerkt zich als een licht zoete en nootachtige smaak. Bakken met Tritordeum leidt tot een goudgeel luchtig brood dat lichter verteerbaar is dan tarwebrood. Bovendien bevat Tritordeum een hoog gehalte aan vezels, waardoor het als ‘’Rijk aan vezels’’ gekenmerkt kan worden. Ook zit Tritordeum lager in alfa- en omega gliadinegehalte (eiwitgehalte), een gehalte dat verantwoordelijk is voor een glutenintolerantie. Het bevat dus minder gluten, waardoor het graan geschikt is voor patiënten met glutensensitiviteit en het prikkelbare darm syndroom (PDS).

Huub Diederen

Graansoort: Gerst
Er bestaan verschillende soorten gerst, waaronder de brouwgerst. Voor dit soort gerst gelden speciale eisen zoals het juiste gehalte in eiwit. Het brouwgerst wordt gemout, wat bestaat uit vier stappen met het doel om suikers vrij te maken in de korrel. Het gaat hierbij om onder andere het reinigen, weken en het kiemen van het graan. Het mout bepaalt uiteindelijk de smaak, de kleur en alcoholpercentage van het bier.

Huub Diederen

Graansoort: Gerst
In Nederland wordt hoofdzakelijk zomergerst geteeld. Gerst groeit op diepe en goed vochtige gronden en de zomergerst wordt vanaf half februari gezaaid. Gerst wordt met name voor veevoer gebruikt, maar is een belangrijk graan voor bier en whisky. Als gerst voor bier wordt gebruikt dan zijn grote korrels, rijk aan zetmeel en met weinig eiwitten van belang. Doordat zomergerst een lager eiwitgehalte heeft dan wintergerst en men daardoor een minder troebel bier krijgt, heeft zomergerst de voorkeur.

Huub Diederen

Graansoort: Gerst
Gerst vindt zijn oorsprong in Azië, Noord-Amerika en Zuid-Amerika. In onder andere Egypte kwam de wilde gerst voor, de voorouder van de gerst. Volgens sommigen werd wilde gerst 23.000 jaar geleden voor het eerst geteeld in Israël. Gerst komt voort uit de grassenfamilie en is verwant aan tarwe. Het graan gerst wordt met name gebruikt voor bier en wordt dan ook door telers geteeld voor bijvoorbeeld Limburgse brouwerijen zoals de Gulpener Bierbrouwerij.

Huub Diederen

Graansoort: Gerst
Gerst bevat het hoogste vezelgehalte van alle graansoorten. Daarnaast bevat gerst bètaglucanen, wat een gunstig effect heeft op het verlagen van het cholesterolgehalte in het bloed. Dit zorgt voor een verminderende kans op hart- en vaatziekten. Naast vezels bevat gerst ook vele andere vitaminen en mineralen. Zo bevat het vitamine B3, A en D en seleen, koper en magnesium.

Huub Diederen

Graansoort: Tarwe
Per spriet heeft tarwe één tarweaar. Elke aar zit boordevol tarwekorrels, waardoor het een rijke opbrengst heeft. De tarwearen zijn minder goed beschermd, waardoor tarwe extra vatbaar is voor ziektes van buitenaf. Tarwe is net als andere volkoren granen rijk aan voedingsstoffen zoals Vitamine B en E, maar ook ijzer en zink. We kennen zowel een zomertarwe als een wintertarwe. Beide soorten worden geoogst in de zomermaanden, maar wintertarwe wordt eerder gezaaid en heeft dus langere tijd om te groeien. De opbrengst van wintertarwe is dan ook doorgaans hoger dan de opbrengst van zomertarwe.

De Bisschopsmolen

De Bisschopsmolen vind je in het centrum van Maastricht aan de Jeker. De granen worden via de teler en de Commandeursmolen uiteindelijk bij De Bisschopsmolen verwerkt tot het beste brood en de smaakvolste vlaaien. Met de overtuiging dat wat lekker is niet van ver hoeft te komen, betrekt De Bisschopsmolen zoveel mogelijk grondstoffen lokaal. Daarbij wordt er op een ambachtelijke manier gebakken: graan, water, desem, zout en olijfolie, meer heb je niet nodig. Het belangrijkste ingrediënt voor onze producten is tijd. Zo nemen wij maar liefst 24 uur de tijd voor onze desembroden. Wij geloven namelijk dat niet alleen de ingrediënten, maar ook het proces bepaalt wat goede voeding is. GrainLabs is powered by De Bisschopsmolen
lees meer

De Commandeursmolen

De granen worden gemalen door de Commandeursmolen in Mechelen. Het molenaarsvak is bij de familie Schyns al 150 jaar goed bewaard gebleven. Vanuit de Belgische Voerstreek, is deze familie sinds 1880 in Zuid-Limburg neergestreken, waar Raoul de vijfde generatie molenaar is. De molen beschikt over zeven koppels molenstenen, met gescheiden productielijnen voor meel en bloem. Na het scheiden van het kaf van het koren is de spelt klaar voor het maalproces. Spelt blijft in het kaft zitten en pas na het pellen van spelt komt de korrel te voorschijn. Het voordeel is dat spelt, door zijn natuurlijke bescherming, niet hoeft worden behandeld met diverse chemische middelen. Spelt wordt nog écht gemalen op stenen. Authentiek en robuust. Raoul: “Onze Spelt wordt op Franse stenen, ambachtelijk gemalen, deels op waterkracht.”
lees meer
Legenda:

Producenten

  • Spelt
  • Tritordeum
  • Gerst
  • Tarwe
  • Kollenberger spelt

Molens

  • De Bisschopsmolen
  • De Commandeursmolen