Raymond Niesten is in hart en nieren een biologische teler. Hij wil de bodem van zijn landbouwbedrijf de Posthoof, aan de rand van Maastricht, goed achterlaten voor de mensen na hem. Raymond teelt graan en lupine: een supergezonde boon de bodemgestekdheid en biodiversiteit versterkt.
Samen met Raymond hebben we ons aangesloten bij Lekker Lupine, gestart door André Jurrius van ekoboerderij de Lingehof. Samen bouwen we nu aan een eerlijke robuuste voedselketen. Het eiwitrijke gewas is jarenlang in Nederland verbouwd maar ergens na het midden van de vorige eeuw bleek dat het importeren van soja goedkoper was. Maar lupine is terug van weggeweest!
Maar wat is lupine nou eigenlijk?
Lupine is een peulvrucht en er bestaan honderden soorten lupines. De witte, gele en blauwe lupine worden het meest gebruikt voor consumptie.
Lupine wordt in Nederland op kleine schaal geteeld. Het heeft een lage klimaatbelasting. De consumptie van lupine in plaats van vlees is minder milieubelastend.
Lupine bevat alle essentiële aminozuren en het kan natuurvriendelijk in Nederland geteeld worden. Ook leuk om te weten is dat lupineplanten stikstofbinders zijn. Ze halen stikstof uit de lucht die als knolletjes aan de wortels gaan hechten en op die manier de bodem voeden. Dit is een vorm van natuurlijke bemesting. Vroeger werd er al lupine verbouwd om grond vruchtbaarder te maken.
Van lupine kun je de bonen eten. Na het verwijderen van de schil kunnen verschillende ingrediënten worden geproduceerd, zoals lupinemeel en eiwitconcentraat. De schil kan worden vermalen tot vezelproduct dat in allerlei producten kan worden gebruikt voor vezelverrijking. Lupine wordt onder andere gebruikt in vleesvervangers en als productverbeteraar in brood en bakproducten.
Je kan lupinebonen en het meel o.a. verwerken in burgers, smoothies, desserts, spreads, dips, deegwaren en gebak.
Gezondheid
Lupine is rijk aan plantaardig eiwit en voedingsvezels. Vergeleken met soja bevat lupine net zoveel eiwit, maar minder vet. Andere nuttige voedingsstoffen in lupine zijn ijzer, calcium, kalium, zink en verschillende B-vitamines. Vanwege deze voedingsstoffen is het een goede vegetarische keuze.
“Lupine is een gouden boon! Het heeft de juiste eiwitten, groeit goed op de Maastrichtse löss en ziet er door zijn bloei ook nog eens prachtig uit.”
Vervanging van soja?
In de zoektocht naar duurzame alternatieven voor vlees stijgt de interesse in lupine. Ook wordt lupine als mogelijke vervanger gezien van soja omdat lupine net zoveel eiwit bevat en goed te telen is in Europa. Het gebruik van soja is wereldwijd erg hoog, vooral voor toepassing in veevoer. Veel soja wordt geteeld in Zuid-Amerika dat vaak ten koste gaat van het oerwoud of andere natuur. Ook door een kortere reisafstand zou lupine het milieu minder belasten. Lupine is niet genetisch gemodificeerd. Maar voordat lupine soja grotendeels zou kunnen vervangen is er nog veel onderzoek nodig om de opbrengst te verhogen en de teelt geschikt te maken voor verschillende grondsoorten.
De voordelen
Biologische lupine eten en telen in Nederland heeft veel voordelen. Natuurlijk weten we dat iedereen een voordeel anders ervaart, maar bij deze alles op een rij van wat wij horen uit ons netwerk. Natuurlijk kan deze lijst ook worden aangevuld.
- Lupine is een zeer eiwitrijk en voedzaam gewas en daarom ook geschikt als vleesvervanger.
- Lupine is een prima alternatief voor soja dat vanaf de andere kant van de wereld wordt geïmporteerd. De “voetprint” is in vergelijking met soja laag.
- Lupine is net als vele peulvruchten vezelrijk en bevat veel essentiële vitamines en mineralen.
- Lupine is glutenvrij.
- Lupine heeft een bite en een nootachtige smaak. Het kan als ingrediënt van vele gerechten dienen en op vele eetmomenten: van granola tot en met soep, spread, smoothie, in curries, pastasauzen, burgers, in peulvruchtensalade, falafel of zelfs in zoete koekjes, gebak, ijs en brood. De mogelijkheden zijn eindeloos.
- Lupine is een prachtig gewas. Het ziet er aantrekkelijk uit in het landschap.
- Lupine is goed voor de biodiversiteit en bodemvruchtbaarheid. Het trekt insecten aan, haalt stikstof uit de lucht en slaat dat op in de wortels. Hiermee is het een natuurlijke bemester en ook het gewas dat daarna komt heeft geen bemesting nodig.
- Lupine kan goed in Nederland geteeld worden, op relatief arme zandgronden.
- Lupine past prima in het teeltplan van een biologisch (dynamisch) akkerbouwbedrijf. Het zaaien en oogsten kan met dezelfde machines als waarmee de granen en bijvoorbeeld quinoa worden gezaaid en geoogst.
- Lupine geeft invulling aan de groeiende vraag naar lokaal voedsel.
Lupine heeft dus veel potentie voor de toekomst!
Vanuit hier is onze nieuwe Tritordeum banketmix met lupine onstaan. Deze is hetzelfde zoals je van ons gewend bent, maar dan dus eiwitrijk. Gebruik deze banketmix in al je favoriete bak-recepten. Door de banketmix te gebruiken, krijg je meer eiwitten binnen. De inname van voldoende eiwitten draagt bij aan een goede gezondheid.
De Tritordeum eiwitrijke banketmix is te bestellen in onze webshop
Voedingswaarde
Lupinemeel
| Kj | Kcal | Eiwit (g) | Koolhydraten (g) | Waarvan disachariden (g) | Waarvan polysachariden (g) | Vetten (g) | Waarvan verzadigd vet (g) | Waarvan onverzadigd vet (g) | Vezels (g) | Natrium (mg) | |
| Per 100 gram | 1377 | 328 | 39,2 | 7,5 | 7,5 | 0 | 7,9 | 1,6 | 6,3 | 2,75 | 0 |
Witte lupinebonen
| Kj | Kcal | Eiwit (g) | Koolhydraten (g) | Waarvan disachariden (g) | Waarvan polysachariden (g) | Vetten (g) | Waarvan verzadigd vet (g) | Waarvan onverzadigd vet (g) | Vezels (g) | Natrium (mg) | |
| Per 100 gram | 522 | 125 | 16 | 10,7 | 3 | 2,6 | 0,3 | 2,3 | 14 | 0,3 |
Bronnen: